Phát triển gạch xi măng cốt liệu: Góc nhìn đa diện

Qua một thời gian thâm nhập thị trường, gạch không nung xi măng cốt liệu (XMCL) đã chứng minh những tính năng ưu việt của mình và dần được tin dùng trong nhiều công trình lớn. Tuy nhiên, để sản phẩm này phát triển, xứng tầm là “anh cả” - sản phẩm chủ đạo trong các loại vật liệu xây không nung đúng như tinh thần của Quyết định 567/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, còn cần sự nỗ lực từ rất nhiều phía.
 

Gạch xi măng cốt liệu đang được ưa chuộng trên thị trường VLXD.

Sau đây là một số ý kiến của các chuyên gia, các DN trong lĩnh vực xây dựng và sản xuất VLXD về ứng dụng XMCL.

Rất phù hợp với môi trường Việt Nam

Một điều dễ nhận thấy là gạch XMCL được sử dụng rộng rãi (dùng để xây móng, tường ngăn, tường bao) trong hầu hết các dự án của nước ngoài, đặc biệt là dự án có chủ đầu tư người Hàn Quốc. Có thể kể ra đây một vài công trình tiêu biểu như Keangnam Hanoi Landmark Tower, Hà Nội Hotel Plaza, Làng Việt kiều châu Âu - Hà Ðông, Habico tower, Khách sạn Horison... Đặc biệt, ở những tỉnh miền Trung nhiều mưa bão, Đà Nẵng là một ví dụ, những vật liệu có cường độ chịu lực cao như gạch không nung XMCL rất được “chuộng.” Riêng đối với các công trình trong nước, tuy số lượng công trình xây bằng loại gạch này chưa nhiều nhưng thời gian gần đây các chủ đầu tư cũng bắt đầu quan tâm và có xu hướng sử dụng nhiều hơn.

Về chất lượng, trước đây, gạch XMCL bị chê là nặng, không phù hợp với vóc dáng công nhân Việt Nam. Viên gạch loại lỗ rỗng có kết cấu xuyên thủng hai đáy nên khi xây vữa thường bị đổ ra ngoài. Nhờ những cải tiến mới về kỹ thuật, những nhược điểm này đã được khắc phục. Gạch lỗ rỗng được thiết kế với đáy mỏng (khoảng 1cm) để tránh việc vữa bị đổ ra ngoài. Viên gạch tuy có kích thước lớn nhưng thành mỏng nên giảm được tỷ trọng đáng kể, giúp cho việc xây dựng thuận tiện hơn nhưng vẫn đảm bảo độ bền vững của sản phẩm.

Gạch được sản xuất bằng khuôn, bề mặt phẳng nhẵn nên vừa tiết kiệm được lượng vữa xây trát, vừa giảm thao tác thi công, tăng tốc độ xây dựng.

Ông Nguyễn Kiên Cường - Giám đốc Cty CP Đầu tư Thương mại và Xây dựng 168
 

 

Mang lại lợi ích tổng hòa

Được làm từ hai nguyên liệu chính là xi măng và đá mạt, lại trải qua quá trình sản xuất với lực rung ép lớn, viên gạch XMCL có độ bền cao, độ đông kết lớn, bề mặt phẳng, mịn, ít khe hở nên không thấm nhiều nước. Trong khi độ thấm nước ở gạch nung là 10 - 18% (tính theo khối lượng) thì con số này ở gạch XMCL là 8%. Đặc biệt, loại gạch lỗ rỗng còn cách âm và cách nhiệt rất tốt.

Như vậy về chất lượng gạch không nung XMCL đã được đảm bảo. Quá trình sản xuất lại tận dụng nguồn đá mạt có sẵn trong tự nhiên, không dùng đến đất sét, không qua nung đốt nên sản phẩm vừa có giá cạnh tranh hơn so với gạch nung vừa bảo vệ môi trường.

Có thể nói sử dụng gạch không nung XMCL mang lại lợi ích tổng hòa: Độ bền vững, lợi ích kinh tế và cả “thương hiệu xanh” cho một công trình.

Tuy nhiên sự phát triển của gạch XMCL còn gặp những vướng mắc cản trở, cần phải giải quyết: Thứ nhất là việc thiếu hệ thống tiêu chuẩn dành cho gạch không nung XMCL. Mặc dù một số tiêu chuẩn đã ban hành nhưng bộ phận KTS chưa cập nhật nên không biết, vì thế khi lên phương án thiết kế, làm dự toán công trình, họ vẫn e dè, không dám đưa loại sản phẩm này vào bởi không biết đưa thế nào cho đúng, cho đủ, không giống gạch nung có sẵn phần mềm, cơ sở để tính toán.

Vướng mắc thứ hai phải kể đến là vấn đề quản lý đầu tư các ngành sản xuất vật liệu gây ảnh hưởng xấu đến môi trường còn khá lỏng lẻo, tạo nên mặt bằng cạnh tranh không công bằng với gạch không nung nói chung và gạch không nung XMCL nói riêng. Sau nữa, mặt bằng chung các nhà sản xuất gạch XMCL chưa đồng đều. Bên cạnh một số nhà sản xuất uy tín, chuyên nghiệp như Cty CP Gạch Khang Minh (Phủ Lý, Hà Nam), Cty CP Thái Dương (KCN Điện Nam, Điện Ngọc, Quảng Nam)... vẫn còn có những nhà sản xuất chỉ đầu tư theo phong trào, không chú trọng đến chất lượng sản phẩm nên vô hình trung tạo nên hình ảnh chưa tốt về ngành.

Trong thời gian tới, để thúc đẩy gạch XMCL phát triển các cơ quan chức năng cần nhanh chóng hoàn thiện bộ tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, tiêu chuẩn thi công và nghiệm thu xây dựng, quy chuẩn, quy phạm, hướng dẫn sử dụng... dành cho gạch không nung XMCL.

Công tác quản lý gạch nung cũng cần phải cải thiện, tránh trường hợp để một số nhà sản xuất trong ngành này không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước, tạo nên giá thành ảo cho gạch nung và như vậy là không công bằng đối với gạch không nung.

Về phía các nhà sản xuất gạch XMCL, tuy ngành này không đòi hỏi quá cao về kỹ thuật công nghệ nhưng DN cũng cần phải có sự đầu tư đúng mức, chú trọng đến từng chi tiết trong quá trình sản xuất như lựa chọn loại xi măng nào? Mặt bằng nhà xưởng ra sao? Chế độ bảo dưỡng gạch thế nào?... để sản phẩm đầu ra đạt chất lượng tốt.

Ông Nguyễn Quang Cung - nguyên Vụ trưởng Vụ VLXD, Phó Tổng Biên tập Tạp chí VLXD
 

 

Tiềm năng còn rất lớn

Ngành gạch XMCL đã có từ những năm 50, 60 của thế kỷ XX. Nhưng tại thời điểm đó, sản phẩm này chưa có cơ hội để phát triển vì nhiều nguyên nhân mà chủ yếu là do xi măng (một trong hai nguyên liệu chính làm nên gạch XMCL) khan hiếm, dây chuyền sản xuất phải nhập từ nước ngoài dẫn đến giá thành sản phẩm cao, khó thu hút cả người sử dụng lẫn nhà đầu tư.

Cho đến nay, mọi khó khăn nói trên đã được khắc phục. Việc sản xuất gạch XMCL gặp nhiều thuận lợi khi tận dụng được nguồn đá mạt sẵn có trong tự nhiên, nguyên liệu xi măng dồi dào, phong phú, các nhà sản xuất cũng đã làm chủ được công nghệ, tạo ra nhiều loại khuôn gạch (gạch đặc, gạch lỗ rỗng) đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Những lợi thế này góp phần làm giảm giá thành, tăng tính cạnh tranh của gạch XMCL. Lấy ví dụ như viên gạch lỗ 100L3 (gạch rỗng xây tường 100mm, kích thước 400x100x190) của Gạch Khang Minh chỉ có giá 623.450 VNĐ/m3, rẻ gần một nửa so với gạch nung.

Điều kiện sản xuất thuận lợi, thị trường gạch lại vô cùng rộng lớn khi Việt Nam đang trong quá trình đô thị hóa, tốc độ xây dựng cao, nhu cầu VLXD lớn nên gạch XMCL đã thu hút được nhiều nhà đầu tư sản xuất.

Một điều quan trọng khác khiến chúng tôi quyết định đầu tư vào ngành này là do gạch XMCL thân thiện với môi trường, phù hợp với xu thế phát triển bền vững của ngành Xây dựng. “Xây dựng những giá trị bền vững” cũng đúng là triết lý kinh doanh mà Gạch Khang Minh đang theo đuổi. Hiện nay nhà máy đang đi vào sản xuất với công suất giai đoạn 1 là 65 triệu viên/năm.

Về phía thị trường, từ đầu năm 2011 trở lại đây, thị trường gạch không nung XMCL đã có dấu hiệu khởi sắc, biểu hiện ở số lượng công trình sử dụng sản phẩm, số lượng nhà sản xuất cũng như các đại lý phân phối ngày một nhiều. Những đơn vị sản xuất không mất nhiều thời gian giải thích đặc tính của sản phẩm với từng người sử dụng như trước đây. Các chủ đầu tư, nhà thầu đã nhận biết được tính năng ưu việt của gạch XMCL nên xem sản phẩm này là sự lựa chọn hàng đầu cho mỗi công trình. Điều họ quan tâm bây giờ chỉ là giá cả và chất lượng giữa các nhà cung cấp.

Ông bà ta có câu “buôn có bạn, bán có phường.” Trong kinh doanh, cạnh tranh là cần thiết và ai cũng tham vọng mình làm tốt hơn đối thủ nhưng chúng tôi lại mong muốn có một mặt bằng các nhà sản xuất với chất lượng tốt, đồng đều để tạo nên hình ảnh tốt cho ngành, tránh tình trạng “con sâu làm rầu nồi canh.”

Về phía các cơ quan quản lý, những DN như Khang Minh không mong mỏi gì hơn ngoài việc được tạo một môi trường cạnh tranh bình đẳng, lành mạnh so với ngành sản xuất vật liệu nung. Ngoài ra, sự hỗ trợ về truyền thông đối với một ngành công nghiệp sản xuất không khói như gạch không nung cũng là vô cùng cần thiết.

Ông Đặng Việt Lê – Tổng giám đốc Cty CP Gạch Khang Minh.